Doktorların hastalara verdiği ilaçlar arasında yer alan yeşil reçeteli ilaç hakkında merak edilen sorular arttı. Özel veya devlet hastanelerinde doktor tarafından verilen ilaçlar çeşitlilik göstermektedir. Farklı renk reçetelere göre değişkenlik içeren ilaçlardan yeşil reçeteli ilaç çokça merak edilmektedir. Bizde başta Yeşil reçete nedir? Yeşil reçeteli ilaç kime verilir? Yeşil reçeteli ilacın etkileri ne? Kilo aldırır mı? Bu ve buna benzer soruların cevabını sizler için derledik. Haberimizin içeriğinde mevcuttur...

Yeşil reçete nedir?

Yeşil reçete, normal reçetelerden farklı olarak özel durumlarda kullanılan ilaçların reçetesi anlamına gelmektedir. Bu ilaçlar, normal reçeteli ilaçlardan daha yüksek fiyatlı ve nadir durumlarda kullanılan ilaçlardır.

Meteoroloji Uyardı: 43 ilde sarı kod uyarısı verildi! Meteoroloji Uyardı: 43 ilde sarı kod uyarısı verildi!

Yeşil reçeteli ilaçlar, sıkı bir şekilde kontrol edilir ve genellikle özel bir prosedür gerektirir. Çünkü, Yeşil reçete, bağımlılık yapabilecek ilaçları içeren bir reçete çeşididir. Ayrıca Yeşil reçeteli ilaçlar, kanser ilaçları, biyolojik ilaçlar, diğer özel durum ilaçları ve bazı özel vitaminler yer alır. Bu ilaçlar, normal reçeteli ilaçlardan farklı olarak daha sıkı bir kontrol altında tutulurlar.

Doktorların hastalıklara göre hastalara verdiği bazı reçete çeşitleri bulunur. Bu reçete çeşitleri arasında birçok renk vardır.  Bunlar şu renklerdir; 

  1. Beyaz reçete
  2. Kırmızı reçete
  3. Yeşil reçete
  4. Turuncu reçete
  5. Mor reçete

Bazı hastalık türlerinde tedavi için kullanılan bu ilaçlar çok etkili olabiliyor. Özellikle psikoloji hastalıklarında kullanılan ilaçlar bağımlılık yapabiliyor ve bu yüzden bu ilaçlara kolay bir şekilde ulaşamaması için reçetesiz satışları yapılmıyor. Ayrıca bu tür ilaçların tüm formlarının reçetelendirilmesinde, her bir yeşil reçeteye aynı şekilde etkin maddeyi içeren ilaçlardan en fazla iki kutu yazılır.

Her zaman ve mutlaka doktorların reçeteye yazmasıyla satın alınabiliyor. Reçete olmadan bağımlılık yapan ilaçlara sahip olmak mümkün değildir.

Yeşil ve kırmızı reçeteler seri numaralıdır. 3 nüshadan oluşur. Reçetenin aslı ile bir kopyası hastaya verilir. Diğer nüsha hekim dosyasında saklanır.
Reçete eczaneye geldiğinde reçete sahibi hastanın kimliği ve adresi reçetenin arkasına eczacı tarafından kaydedilir. Eczacılar bu tür reçetenin aslını S.B. TİTCK tarafından kontrol edilmesi için ertesi ayın 20’sine kadar İlçe Sağlık müdürlüklerine teslim edip bir kopyasını saklarlar.

Yeşil Reçeteli İlaçlar Nelerdir?

Doktorlar tarafından yazılan yeşil reçeteli ilaçlar nelerdir sorusu, sıklıkla araştırılan konular arasında yer almaktadır. İşte o b ağımlılık etkisi yapabilen yeşil reçeteli ilaçlar şu şekildedir;

  • ANSIOX
  • AS-ALPRALAM
  • ATIVAN EXPIDET
  • BAXANT PLUS
  • BEGOLIN PLUS
  • CODEFEN
  • CONTRAMAL
  • CONTRATEK
  • DALIZOM
  • DEMIZOLAM
  • DIAKSI
  • DIAPAM
  • DIAZEM
  • DIAZEPAM DESITIN
  • DILEMY
  • DOLIZOM
  • DOREN
  • DORMICUM
  • DUAMOL
  • EKIPENTAL
  • FENOKODIN
  • FIXDOL
  • GABADAY
  • GALARA
  • GEBBRA
  • GERICA

Bu ilaçları kullanan insanlar hangi etkiler ile karşılaşabilir? Etikileri ya da yan etkileri nelerdir? İşte o sorunun cevabı...

Yeşil Reçeteli İlaçların Yan Etkileri ve Dikkat Edilmesi Gerekenler nelerdir?

Yeşil reçeteli ilaçlar, normal reçeteli ilaçlardan farklı olarak daha yüksek fiyatlı ve nadir durumlarda kullanılan ilaçlardır. Bu ilaçların kullanımı sırasında, normal reçeteli ilaçlarda olduğu gibi yan etki riskleri ve dikkat edilmesi gereken faktörler vardır.

Yeşil reçeteli ilaçların kullanımı sırasında, doktorun verdiği talimatlara uyulması ve uygun dozajda kullanılması önemlidir.

Ayrıca, yan etkilerin önlenmesi ve ilacın etkisini azaltacak faktörlerin en aza indirilmesi için dikkatli olunması gerekmektedir.

Yeşil reçeteli ilaçların kullanımı sırasında, doktorunuzun talimatlarına uymak ve ilacın uygun şekilde kullanımına dikkat etmek önemlidir.

Her zaman ve mutlaka doktorların reçeteye yazmasıyla satın alınabiliyor. Reçete olmadan bağımlılık yapan ilaçlara sahip olmak mümkün değildir.

REÇETE ÇEŞİTLERİ NELERDİR?

Hekim ya da reçete yazma yetkisi bulunan diğer personel tarafından eczacıya yapılmış bir talimat formudur. Türkiye’de Tıp doktoru ile Diş ve Veteriner hekimlerin reçete yazma yetkisi kendi yetkinlik alanları içerisinde geçerlidir.

 E-REÇETE İSE İKİ AŞAMALIDIR;
 1- Hekim tarafından yapılacak işlemler,
 2- Hastane tarafından yapılacak işlemler,
 

HEKİM TARAFINDAN YAPILACAK İŞLEMLER, Manuel reçetede yapılan işlemlerle aynıdır. Ancak işlemler elektronik ortamda yapılmaktadır. Hekim tarafından e-reçetede yapılacak işlemler;
 1- Reçete alt türünün seçilmesi 
2- Reçete türünün seçilmesi 
3- Reçete yazım tarihinin seçilmesi 
4- İlaç seçimi
5- İlaç kutu adedi
6- İlaç doz
7- İlaç peryod
8- İlaç kullanım şekli
9- İlaç açıklama alanı 
10- Reçete açıklama alanı 

HASTANE TARAFINDAN YAPILACAK İŞLEMLER
 1- Hastanın adı soyadı,  TC Kimlik No, doğum tarihi,cinsiyeti
5- Takip no
6- Takip provizyon tipi 
7- Takip tarihi 
8- Takip Reçete alt türü
9- Protokol no
10- Seri no
11- Dr TC Kimlik No
12- Dr Branş kodu
13- Dr sertifika kodu
14- Dr Adı/Soyadı
 

ECZANEDE MANUEL REÇETEDE YAPILAN İŞLEMLER
1- Hastanın TC Kimlik No
2- Provizyon tipi 
3- Protokol no
4- Tesis kodu 
5- Reçete tarihi
6- İlaç alım tarihi
7- İlaçları teslim alan
8- Reçete türü 
9- Reçete alt türü 
10- Diploma tescil no
11- Dr Adı/Soyadı
12- Dr Branş 
13- Sertifika bilgisi 
14- İlaç barkod
15- İlaç kutu adet
16- İlaç doz 
17- İlaç peryod birim  
18-İlaç peryod açıklama 
19- Teşhisler 
20- Karedkodlu
21-  Özel durum 
22-  Eşdeğer
23-  Rapor seç
24-  Tedavi şeması
25-  ICD-10 tanı eklemesi
26- Reçeteyi teslim alan kişinin T.C numarası

ELEKTRONİK REÇETE NASIL OLUŞTURULUR?
 
•Sağlık hizmet sunucularının e-reçete oluşturulabilmeleri için önce Kurum tarafından yayımlanan e-reçete web servis kılavuzuna uygun olarak AHBS ve HBYS sistemlerinin MEDULA sistemine e-reçete entegrasyonunun yapılmış olması zorunludur.

NEDEN ELEKTRONİK REÇETE ? ELEKTRONİK REÇETENİN AVANTAJLARI NEDİR ?

Sağlık hizmet sunucusu/hekim açısından;
1- Sahte reçeteler; Hekimin bilgisi ve kontrolü dışında o hekime ait reçete üretilemeyecektir. 
2- Reçete standardı; Reçetelerin oluşturulması standardı sağlanacaktır.
 Hasta açısından;
1- Yanlış ilaç; Manuel reçete üretiminde gerek hekimin yazı stili gerekse eczanede faklı değerlendirmeler neticesinde oluşabilecek yanlış ilaç verme olayları ortadan kalkmış olacaktır.
 Eczane açısından;
1- Sahte reçete
2- Reçete bilgilerinin kaydı
3- Cezai işlemler
4- Yanlış ilaç
5- Manuel evrak

Sosyal Güvenlik Kurumu açısından;
1- Sahte reçete
2- Manuel evrak/arşiv
3- Reçete eki belgeler
4- Reçete tahrifat
5- Denetleme
6- Medula hastane-Medula eczane bağlantısı

Reçete Alt Türü;  Ayaktan Reçetesi- Yatan Reçetesi- Günübirlik Reçetesi- Taburcu Reçetesi- Acil Reçetesi- Yeşil Alan Reçetesi- Evde Bakım Reçetesi...

Reçete Türü;  Bu bölümde eğer hekim kırmızı, mor, turuncu, yeşil reçete kapsamında bir ilaç yazacaksa eğer reçete türü olarak ilgili reçeteyi seçmesi gerekmektedir.

Normal reçete: Doktorlar tarafından hastalara reçete edilen ilaçların çok büyük bir çoğunluğu beyaz reçete içerisinde yer almaktadır. 

Yeşil reçete: 1971 “Psikotrop Maddeler Sözleşmesi” uyarınca bağımlılık ve kötüye kullanma potansiyeli olan ilaçlar için düzenlenen reçetedir.

Kırmızı reçete: 1961 “Uyuşturucu Maddeler Tek Sözleşmesi” uyarınca opioidler ve kokain gibi uluslararası kontrole tabii ajanlar içeren ilaçlar için yazılan reçetelerdir.

Mor reçete: Kan ve kan ürünleri için düzenlenen reçetelerdir.

Turuncu reçete; Hemofili Hastaları için bazı kan ürünleri için düzenlenen reçetelerdir.

Kırmızı, yeşil, mor, turuncu reçeteler; Reçete türünde bunların beyan edilmesi SGK tarafından yeterli kabul edilecektir. Ancak bu reçeteler Sağlık Bakanlığı mevzuatı doğrultusunda hekim tarafından manuel olarak yine yazılacak, eczane yine Sağlık Bakanlığı mevzuatına göre işlemleri yapmaya devam edecektir.

Kutu adedinin belirtilmesi gerekir. Kaç kez/Seferde Kaç doz?  Hekim bu bölümde "Kaç kez/Seferde Kaç doz" bölümüne yazdığı bilginin hangi sürede ne sıklıkla kullanılacağını belirleyecektir.
•Örnek; İçinde 20 tablet olan A ilacının "Kaç kez/Seferde Kaç doz" 2*1 yazıldığını kabul edelim. Hekim "Kullanım periyodu" bölümünde "1", "Birimi" bölümünde de "gün" seçerse "hasta, 1 günde 2*1" tablet kullanacaktır" anlamındadır.

  • İlacın kullanım şekli belirtilecek
  • SGK tarafından reçete ödemelerinde ilaca göre reçete eki belgeler istenilmekte
  • SGK’nın geri ödeme kapsamında yer alan ilaç ile ilgili özellikle olması istenen teşhis/tanı yazılacak
  • Formun ilgili mevzuat hükümlerine göre uygun olarak hasta adına düzenlendiği ibaresi yazılacak
  • Belgenin tarihi, sayısı ve geçerlilik süresi yazılabilecek
  • SGK tarafından geri ödemesinin yapılması için istenen tetkiklerin adı, yapıldığı tarih ve sonuçları yazılacak
  • Hekim tarafından istenirse yazılan ilaca ait açıklama yazılacak

MEDULA nedir?

Medula sistemi Sağlık Bakanlığı tarafından oluşturan merkezi sistemli bir programdır. İnternet üzerinden; hastaneler, doktorlar, eczaneler, optisyenler yapılan teşhisleri, tanıları vb. şeyleri sisteme girebilmektedir.

4 BÖLÜMDEN OLUŞMAKTADIR. BUNLAR ŞÖYLEDİR;

  1. •Medula Eczacı Sistemi
  2. •Medula Doktor Sistemi
  3. •Medula Optik Sistemi
  4. •Medula Hastane Sistemi
Kaynak: Hatice Zeybek