İran'da nükleer silah olup olmadığı merak konusu oldu. İşte detaylar...
İran'ın nükleer silahı var mı?
İran ile İsrail arasında ki savaştan sonra nükleer silah ve nükleer santral olup olmadığı merak edilmeye başladı. İran'ın gelişmiş bir nükleer programı var fakat nükleer silahları olup olmadığı hakkında bir bilgi yoktur. 2015'te yapılan nükleer anlaşmasında ABD'nin çekilmesiyle İran nükleer progrmını genişletmiştir. İran, nükleer programını %60 genişletip uranyum üretimine ulaştığı bilinmektedir. İran, silah yapımına yakın bir uranyum üretebilen tek ülke olmuştur. ABD'nin söylediğine göre 90'lar 2000'lerin başından itibaren nükleer silah çalışmalarını yürüttüğü söylenmektedir.
İran’ın nükleer programı, 1950’lerde ABD’nin “Barış için Atom” programı kapsamında başladı. ABD ve Batı Avrupa ülkeleri, 1979 İslami Devrimi’ne kadar Şah’ın yönetimine destek verdi. Devrim sonrası, İran programı askıya aldı ve daha az Batı desteğiyle yeniden başlattı. Program, çeşitli araştırma tesisleri, uranyum madenleri, bir reaktör ve zenginleştirme tesislerini içerir. İlk nükleer santral Buşehr-I, 2011’de faaliyete geçti.
Programın kökleri, 1953’te CIA destekli darbe sonrası Şah’ın iktidara gelmesine dayanır. ABD, Sovyetler Birliği’ne karşı bir nükleer güç kuşağı oluşturmak amacıyla, İran dahil bölge ülkeleriyle işbirliği yaptı. 1967’de Tahran Nükleer Araştırma Merkezi kuruldu ve ABD’den 5 megavatlık bir reaktör sağlandı. İran, 1968’de Nükleer Silahların Yayılmasını Önleme Antlaşması’nı imzaladı ve 1970’te onayladı. Şah’ın yönetimi altında, ABD’nin desteğiyle 2000 yılına kadar 23 nükleer santral inşa etme planları yapıldı. Bu planlar, Avrupa ve Amerikan şirketlerinin ilgisini çekti ve programın gelişimine katkıda bulundular.
İran'da kaç tane nükleer santral var?
Nükleer santraller, diğer enerji üretim yöntemlerine kıyasla daha yüksek verim sağlar ve karbon emisyonu açısından daha az zararlıdır, bu da onları çevre için daha iyi bir seçenek yapar. Yine de, nükleer enerjinin güvenli bir şekilde kullanılması ve nükleer atıkların etkin bir şekilde yönetilmesi önemli ve dikkat gerektiren işlerdir.
İran’da bulunan nükleer santral sayısı sekizdir. Bu santraller arasında en bilinenleri; Buşehr Nükleer Santrali, Arak Ağır Su Reaktörü, Fordo Nükleer Tesisi, Natanz Nükleer Tesisi, Tahran Araştırma Reaktörü ve Kerec Araştırma Reaktörüdür.
