Zuhri ahir namazı, “günün son öğle vakti namazı” olarak tanımlanabilir ve bu, Cuma namazının bir parçası sayılmaz. İslam bilginleri, Cuma namazının geçerli olup olmadığına dair şüpheleri göz önünde bulundurarak, bu namazın o günkü öğle namazının yerini alması için Zuhri ahir namazının kılınmasını önermişlerdir. Zuhri Ahir namazı ile ilgili merak edilenleri haberimizde açıkladık...
Zuhri ahir namazı nedir?
Zuhr-i Ahir, günün ikinci öğle namazı anlamına gelir. Bazı İslâm alimleri, bir kasabada birden fazla camide cuma namazı kılınması durumunda, ilk cuma namazının geçerliliği konusunda şüpheler olabileceği için, o gün için öğle namazının tedbir amaçlı kılınmasını tavsiye etmişlerdir. Zuhr-i Ahir olarak adlandırılan bu namaz, cuma namazının bir parçası sayılmaz. Hz. Peygamber zamanından veya erken dönem İslâm tarihinden bu isimle anılan bir namazın kılındığına dair bir rivayet bulunmamaktadır.
Zuhr-i Ahir, İslâm dünyasının genişlemesi ve şehirlerdeki nüfus artışı nedeniyle, Hz. Peygamber’in zamanında olduğu gibi tek bir camide topluca cuma namazı kılmanın mümkün olmamasından dolayı, birden fazla camide cuma namazı kılma gerekliliği doğduğunda ortaya çıkmıştır. Bu, cuma namazının birden fazla camide kılınmasının zorunlu hale gelmesiyle gelişen bir uygulamadır.
Bazı camilerde ilk kılınan cuma namazının geçerli, sonrakilerin ise geçersiz olabileceği endişesiyle, bazı alimler, şüpheden kaçınmak adına, cuma vakti içerisinde, son öğle namazını eda edemeyenler için kılınan zuhr-i âhir niyetiyle dört rek’atlık bir namaz kılınmasını tavsiye etmişlerdir.
Ancak, Hanefî mezhebine göre, bir şehirde birden fazla camide cuma namazı kılınmasında bir sakınca yoktur ve bu, fetva verilen esas görüştür. İmam Şâfiî’nin Bağdat ziyaretinde birden fazla yerde cuma namazı kılındığını gözlemlemesi ve buna itiraz etmemesi de bu görüşü destekler niteliktedir. Dolayısıyla, her camide kılınan cuma namazı geçerlidir ve cemaatin ayrıca zuhr-i âhir kılmasına gerek yoktur.
Zuhri ahir namazı farz mı sünnet mi?
Zuhr-i âhir, öğle vaktinin son namazı anlamına gelir. Zuhri ahir namazı, Cuma namazı bitiminde eda edilen dört rekât namazdır. Bazı İslam alimleri, bir kasaba veya şehirde birden çok Cuma namazının geçerli olup olmayacağı konusunda şüpheleri olduğundan, o gün için öğle namazının tedbiren kılınmasını tavsiye etmişlerdir.
Temel olarak, Cuma namazı haricinde zuhr-i âhir ismiyle ayrı bir namaz kılınmasına ihtiyaç yoktur. Ancak, bu konudaki farklı yorumları dikkate alarak, Cuma namazının dört rekât sünnetinden sonra zuhr-i âhir olarak adlandırılan dört rekât namaz kılınabilmektedir.
Diyanet İşleri Başkanlığı’nın zuhr-i âhir namazı hakkında yaptığı resmi açıklama şu şekildedir:
Zuhr-i âhir, öğle vaktinin son namazı anlamına gelir. Bir yerleşim yerinde birden fazla Cuma namazının geçerliliği konusunda şüpheleri olan bazı İslam alimleri, o gün için öğle namazının tedbiren kılınmasını tavsiye etmişlerdir.
Zuhr-i Ahir namazı nasıl kılınır?
Zuhr-i Ahir namazı dört rekattır ve öğle namazının farzı gibi ifa edilir. Tek fark, niyetin “Vaktine yetişemediğim son öğle namazının farzını eda etmeye” şeklinde yapılmasıdır. Zuhr-i Âhir, bazı İslâm alimlerince, Cuma namazı geçersiz olabileceği endişesiyle, tedbir amaçlı kılınan o günün öğle namazı olarak kabul edilir.
Zuhr-i Ahir namazı dört rekattır ve öğle namazının farzı gibi eda edilir. Farklı olarak, niyet aşamasında “Vaktinde kılamadığım en son öğle namazının farzını eda etmek niyetiyle” denilir. Zuhr-i Âhir, bazı İslam alimlerince, Cuma namazının geçerli olup olmadığına dair şüphe durumunda tedbir amaçlı kılınan o günün öğle namazı olarak tanımlanır.
Zuhr-i Ahir namazın kılınışı
1. Rekat
- “Niyet ettim Allah rızası için dört rekat Zuhri Âhir namazını kılmaya” diye niyet ederiz.
- “Allahu Ekber” diyerek İftitah Tekbiri alır ve namaza başlarız.
- Sübhaneke’yi okuruz.
- Euzü-besmele çekeriz.
- Fatiha okuruz.
- Kuran’dan en az, kısa üç ayet veya üç ayet miktarı uzun bir âyet okuruz.
- Rükuya gideriz.
- Secdeye gideriz. Doğruluruz, tekrar secdeye gideriz.
2. Rekat
- Ayağa kalkarak kıyama dururuz.
- Besmele çekeriz.
- Fatiha okuruz.
- Kuran’dan en az, kısa üç ayet veya üç ayet miktarı uzun bir âyet okuruz.
- Rükuya gideriz.
- Secdeye gideriz. Doğruluruz, tekrar secdeye gideriz.
- Oturarak Ettehiyyatü okuruz.
3. Rekat
- Ayağa kalkarak kıyama dururuz.
- Besmele çekeriz.
- Fatiha okuruz.
- Rükuya gideriz.
- Secdeye gideriz. Doğruluruz, tekrar secdeye gideriz.
4. Rekat
- Ayağa kalkarak kıyama dururuz.
- Besmele çekeriz.
- Fatiha okuruz.
- Rükuya gideriz.
- Secdeye gideriz. Doğruluruz, tekrar secdeye gideriz.
- Oturarak Ettahiyyatu ve Allâhumme salli, Allâhumme Bârik ve Rabbenâ dualarını okuruz.
- “Es selâmu aleyküm ve rahmet’ullah” diye sağa ve sola selam vererek namazı tamamlarız.
