Afyon kaymağı, Afyonkarahisar’ın meşhur bir tatlısıdır. Afyon kaymağı yapmak için manda veya inek sütünden elde edilen kaymak kullanılır.Peki Afyonkarahisar ilinde En güzel Afyon kaymağı hangi ilçede üretilir? işte detaylar...
Afyonkarahisar
Afyonkarahisar, binlerce yıllık tarihiyle Anadolu’nun en eski yerleşimlerinden biridir. Şehir, mermercilik ve gıda sektöründe Türkiye içinde ve dışında isim yapmıştır. Şehrin Afyon olan ismi, 2005 yılında Afyonkarahisar olarak değiştirilmiştir.
Afyonkarahisar’ın tarihi MÖ 3000 yılına kadar uzanmaktadır. Şehir, tarih boyunca pek çok medeniyete ev sahipliği yapmıştır. Hattiler, Hititler, Frigler, Persler, Makedonlar, Romalılar, Bizanslılar, Selçuklular, Germiyanoğulları, Osmanlılar ve Cumhuriyet dönemi Türkiye’si şehrin kültürünü şekillendirmiştir.
Şehrin simgesi olan Afyon Kalesi, Frigler döneminde inşa edilmiştir. Kale içine “Akronium” ismi verilmiş daha sonra bu isim şehir içinde kullanılmaya başlanmıştır. Romalılar döneminde yerleşim “Akroenos” adını almıştır. Bizanslılar döneminde ise yerleşime “Akronion” ismi verilmiştir.
12. yüzyıl sonlarına doğru yerleşim Türk egemenliğine geçmiştir. Anadolu Selçuklu Devleti’nin Kösedağ Muharebesi’nde aldığı yenilgi sonucunda Afyonkarahisar’ın da içerisinde olduğu bölge vezir Sâhib Ata Fahreddin Ali denetimine verilmiş ve 1275 yılında Afyonkarahisar’ın başşehri olduğu Sâhib Ataoğulları Beyliği kurulmuştur.
1390 yılında Osmanlı egemenliğine geçen şehir, 1402 Ankara Savaşı sonucunda yeniden Germiyanoğulları’nın eline geçmiştir. II. Yakub Bey’in vasiyeti üzerine yerleşim 1429 yılında yeniden Osmanlı egemenliğine katılmıştır.
Osmanlı döneminde ilk önceleri “Karahisar-ı Devle”, “Karahisar” ve “Karahisar-ı Sahib” adıyla sancak merkezi olarak anılan yerleşim, 1684 yılındaki belgelerde ise “Afyonkarahisar” adıyla da anılmaya başlamıştır. Yerleşim 1833 yılında Kavalalı İbrahim Paşa kuvvetlerince ele geçirilmiş, ancak aynı yıl içerisinde tekrar Osmanlı egemenliğine geçmiştir.
Afyonkarahisar, Kurtuluş Savaşı’nda da önemli bir rol oynamıştır. Şehirde 27 Ağustos - 4 Eylül 1922 tarihleri arasında Büyük Taarruz gerçekleştirilmiştir. Bu taarruz sonucunda Yunan ordusu bozguna uğratılmış ve Türk ordusu İzmir’e doğru ilerlemiştir.
Afyonkarahisar günümüzde hem tarihi hem de doğal güzellikleriyle ziyaretçilerini ağırlamaktadır. Şehirdeki termal kaynaklar, kaplıcalar, müzeler, camiler, türbeler ve anıtlar görülmeye değerdir.
Afyonkarahisar, Anadolu’nun kültür mozaiği olarak tanımlanabilir. Şehir, geçmişten günümüze pek çok medeniyetin izlerini taşımaktadır. Afyonkarahisar, tarih severler için kaçırılmayacak bir destinasyondur.
Afyonkarahisar ilçeleri
Afyonkarahisar, Türkiye’nin İç Anadolu Bölgesi’nde yer alan bir ildir. Şehir, tarihi, doğal ve kültürel zenginlikleriyle ünlüdür. Şehirde Kurtuluş Savaşı’nın en önemli dönüm noktası olan Büyük Taarruz gerçekleştirilmiştir. Şehrin simgesi olan Afyon Kalesi, Frigler döneminde inşa edilmiştir. Şehirde ayrıca termal kaynaklar, kaplıcalar, müzeler, camiler, türbeler ve anıtlar görülmeye değerdir.
Afyonkarahisar’ın 18 ilçesi vardır. Bu ilçeler;
Afyonkarahisar (İl merkezi): Şehrin merkez ilçesidir. Nüfusu 2020 yılı itibarıyla 211.016’dır. Şehrin en çok ziyaret edilen yerleri arasında Afyon Kalesi, Zafer Müzesi, Ulu Cami, Mevlevihane ve İmaret Camii sayılabilir.
Başmakçı: Şehrin kuzeyinde yer alan bir ilçedir. Nüfusu 2020 yılı itibarıyla 5.798’dir. İlçenin en önemli özelliği, Türkiye’nin ilk jeotermal enerji santralinin burada kurulmuş olmasıdır.
Bayat: Şehrin kuzeybatısında yer alan bir ilçedir. Nüfusu 2020 yılı itibarıyla 9.066’dır. İlçede Frig Vadisi’ne giden yollar bulunmaktadır. İlçede ayrıca Bayat Kalesi, Bayat Kilisesi ve Bayat Köprüsü gibi tarihi eserler vardır.
Bolvadin: Şehrin kuzeydoğusunda yer alan bir ilçedir. Nüfusu 2020 yılı itibarıyla 40.648’dir. İlçenin en meşhur ürünü Bolvadin salçasıdır. İlçede Bolvadin Kalesi, Bolvadin Ulu Camii ve Bolvadin Hamamı gibi tarihi yapılar bulunmaktadır.
Çay: Şehrin doğusunda yer alan bir ilçedir. Nüfusu 2020 yılı itibarıyla 32.562’dir. İlçenin adı, ilçe merkezinden geçen Çay Irmağı’ndan gelmektedir. İlçede Çay Kalesi, Çay Höyüğü ve Çay Müzesi gibi kültürel miraslar vardır.
Çobanlar: Şehrin güneyinde yer alan bir ilçedir. Nüfusu 2020 yılı itibarıyla 10.528’dir. İlçenin en önemli gelir kaynağı hayvancılıktır. İlçede Çobanlar Barajı, Çobanlar Kalesi ve Çobanlar Camii gibi doğal ve tarihi güzellikler bulunmaktadır.
Dazkırı: Şehrin güneybatısında yer alan bir ilçedir. Nüfusu 2020 yılı itibarıyla 9.636’dır. İlçenin en meşhur ürünü Dazkırı halısıdır. İlçede Dazkırı Kalesi, Dazkırı Ulu Camii ve Dazkırı Hamamı gibi tarihi yapılar bulunmaktadır.
Dinar: Şehrin güneyinde yer alan bir ilçedir. Nüfusu 2020 yılı itibarıyla 37.406’dır. İlçe, Türkiye’nin en büyük depremlerinden birinin yaşandığı yerdir. İlçede Dinar Kalesi, Dinar Ulu Camii ve Dinar Müzesi gibi tarihi eserler vardır.
Emirdağ: Şehrin kuzeydoğusunda yer alan bir ilçedir. Nüfusu 2020 yılı itibarıyla 28.451’dir. İlçe, Bediüzzaman Said Nursi’nin uzun yıllar yaşadığı ve vefat ettiği yerdir. İlçede Emirdağ Kalesi, Emirdağ Müzesi ve Emirdağ Kültür Evi gibi kültürel miraslar vardır.
Evciler: Şehrin batısında yer alan bir ilçedir. Nüfusu 2020 yılı itibarıyla 6.761’dir. İlçenin en önemli özelliği, Türkiye’nin en büyük doğal gölü olan Eber Gölü’nün kıyısında bulunmasıdır. İlçede Evciler Kalesi, Evciler Camii ve Evciler Hamamı gibi tarihi yapılar bulunmaktadır.
Hocalar: Şehrin güneybatısında yer alan bir ilçedir. Nüfusu 2020 yılı itibarıyla 5.828’dir. İlçenin en önemli gelir kaynağı tarımdır. İlçede Hocalar Kalesi, Hocalar Camii ve Hocalar Hamamı gibi tarihi eserler vardır.
İhsaniye: Şehrin kuzeyinde yer alan bir ilçedir. Nüfusu 2020 yılı itibarıyla 13.581’dir. İlçe, Frig Vadisi’nin içinde bulunmaktadır. İlçede Ayazini Köyü, Aslantaş, Yılantaş ve Maltaş gibi Frig dönemine ait kaya anıtları vardır.
İscehisar: Şehrin merkezine yakın bir ilçedir. Nüfusu 2020 yılı itibarıyla 19.372’dir. İlçe, Türkiye’nin mermer başkenti olarak bilinir. İlçede mermer ocakları, mermer atölyeleri ve mermer heykeller bulunmaktadır.
Kızılören: Şehrin güneydoğusunda yer alan bir ilçedir. Nüfusu 2020 yılı itibarıyla 4.956’dır. İlçenin en önemli gelir kaynağı hayvancılıktır. İlçede Kızılören Kalesi, Kızılören Camii ve Kızılören Hamamı gibi tarihi yapılar bulunmaktadır.
Sandıklı: Şehrin güneybatısında yer alan bir ilçedir. Nüfusu 2020 yılı itibarıyla 47.424’tür. İlçe, termal kaynakları ve kaplıcaları ile ünlüdür. İlçede Sandıklı Kalesi, Sandıklı Ulu Camii ve Sandıklı Müzesi gibi tarihi eserler vardır.
Sinanpaşa: Şehrin batısında yer alan bir ilçedir. Nüfusu 2020 yılı itibarıyla 18.981’dir. İlçe, Osmanlı döneminde önemli bir ticaret merkeziydi. İlçede Sinanpaşa Külliyesi, Sinanpaşa Camii ve Sinanpaşa Hamamı gibi tarihi yapılar bulunmaktadır.
Sultandağı: Şehrin kuzeybatısında yer alan bir ilçedir. Nüfusu 2020 yılı itibarıyla 9.376’dır. İlçenin en meşhur ürünü Sultandağı kirazıdır. İlçede Sultandağı Kalesi, Sultandağı Camii ve Sultandağı Hamamı gibi tarihi eserler vardır.
Şuhut: Şehrin İç Ege Bölgesi’nin en doğusunda yer alan bir ilçedir. Nüfusu 2020 yılı itibarıyla 36.947’dir.Şuhut’un ekonomisi tarım, hayvancılık ve mermerciliğe dayanmaktadır. Şuhut’un meşhur ürünleri arasında kiraz, elma, kaymak ve sucuk sayılabilir. Şuhut’ta görülmeye değer yerler arasında Şuhut Kalesi, Şuhut Ulu Camii, Şuhut Müzesi, Synnada Antik Kenti ve Bediüzzaman Said Nursi Türbesi bulunmaktadır.
Afyonkarahisar'da hangi festivaller yapılır?
Afyonkarahisar’da birçok festival düzenlenmektedir. Bunlardan bazıları şunlardır:
-
Afyonkarahisar Klasik Müzik Festivali: Nisan ayında gerçekleştirilen bu festivalde yerli ve yabancı pek çok müzisyen klasik müzik eserlerini seslendirir.
-
Uçurtma Şenliği: Mayıs ayının ilk haftasında Hıdrellez kutlamaları kapsamında yapılan bu şenlikte renkli uçurtmalar gökyüzünü süsler.
-
Uluslararası Marsyas, Kültür, Sanat ve Müzik Festivali: Afyon ve Dinar’da düzenlenen bu festivalde sanatçıların sanatsal ve bilimsel etkinlikleri sunulur, flüt yarışması ve konserler yapılır.
-
Frig Fotofest Festivali: Haziran ayında gerçekleştirilen bu festivalde fotoğraf sanatına ilgi duyanlar için sergiler, söyleşiler, atölyeler ve geziler düzenlenir.
-
Emirdağ Gurbetçi Festivali: Temmuz ayında yapılan bu festivalde Emirdağ’ın kültürü, tarihi ve doğası tanıtılır, gurbetçilerin kaynaşması sağlanır.
-
Uluslararası Vişne ve Patates Festivali: Ağustos ayında yapılan bu festivalde Afyon’un meşhur vişne ve patates ürünleri sergilenir, yarışmalar ve konserler yapılır.
Afyonkarahisar’ın festivalleri ile hem eğlenmek hem de öğrenmek isteyenler için harika bir fırsat sunmaktadır.
Afyonkarahisar'ın en meşhur yemeği nedir?
Afyon kebabı: Afyon kebabı, dana etinden yapılan bir kebaptır. Kebap, kuyuda odun ateşinde pişirilir ve üzerine tereyağı ve salça sosu dökülür.
Çullama köfte: Çullama köfte, kıyma, soğan, baharat ve salça ile yapılan bir köftedir. Köfteler, yufkaların arasına sarılır ve fırında pişirilir.
İhsaniye sucuğu: İhsaniye sucuğu, dana etinden yapılan bir sucuktur. Sucuk, özel baharatlar ile tatlandırılır ve odun ateşinde pişirilir.
Afyon lokumu: Afyon lokumu, Afyonkarahisar'ın en ünlü tatlılarından biridir. Lokum, gül suyu, şeker ve nişasta ile yapılır.
Afyon kaymağı: Afyon kaymağı, Afyonkarahisar'ın en ünlü süt ürünlerinden biridir. Kaymak, inek sütünden yapılır ve özel bir yöntemle elde edilir.
Afyonkarahisar'ın en meşhur tatlısı nedir?
Afyonkarahisar, Kurtuluş Savaşı’nın en önemli dönüm noktası olan Büyük Taarruz’un gerçekleştirildiği, Frigler döneminden kalma Afyon Kalesi’nin yükseldiği, termal kaynaklar ve kaplıcaların şifa dağıttığı bir şehirdir. Şehrin bir diğer özelliği de lezzetli ve meşhur tatlısı Afyon kaymağıdır.
Afyon kaymağı, mandaların sütünden elde edilen ve tatlıların yanında servis edilen bir kaymak türüdür. Afyon kaymağı, genellikle ekmek kadayıfı, höşmerim, keşküllü Kemalpaşa tatlısı ve hurma baklavası gibi tatlılarla birlikte sunulur . Afyon kaymağı, şehrin simgesi haline gelmiş ve Türkiye’nin dört bir yanına yayılmıştır. Afyonkarahisar’ı ziyaret edenlerin mutlaka tatması gereken bir lezzettir.
Afyon kaymağı, aynı zamanda sağlık açısından da faydalıdır. Kaymak, protein, kalsiyum, fosfor, A vitamini ve B grubu vitaminleri bakımından zengindir. Kaymak, bağışıklık sistemini güçlendirir, kemikleri korur, cilt sağlığını destekler ve enerji verir.
Afyonkarahisar’ın meşhur tatlısı Afyon kaymağı, hem damak tadına hem de sağlığa hitap eden bir üründür. Afyonkarahisar’ın kültürünü yansıtan bu tatlıyı denemek için bir fırsat yaratın.
Afyon kaymağı nasıl yapılır?
Afyon kaymağı, Afyonkarahisar’ın meşhur bir tatlısıdır. Afyon kaymağı yapmak için şu malzemeler gereklidir:
- 1 litre süt
- 1 su bardağı toz şeker
- 1 su bardağı un
- 100 gram tereyağı
- 1 gram damla sakızı
- 3 kırmızı elma
- 2 yemek kaşığı toz şeker
- 1 çay kaşığı tarçın
- Bir avuç dövülmüş ceviz
- 150 gram Hindistan cevizi
- Toz Antep fıstığı veya tarçın
Afyon kaymağı yapmak için şu adımları takip edebilirsiniz:
-
Damla sakızı tencereye konur. Bir bardağın tabanı ile bastırılarak ezilir. Toz haline gelince üzerine süt, toz şeker ve un eklenir. Karıştırılarak pişirilir. Muhallebi kıvamına gelince ocağın altı kapatılır. Tereyağı eklenir. Tereyağı eriyince muhallebi mikser ile iyice çırpılır.
-
Zemini hafif su ile ıslatılmış büyük dikdörtgen borcama muhallebi dökülür. Soğuyunca üzeri streç film ile kapatılarak bir gece buzdolabında bekletilir.
-
Ertesi gün elma soyulup rendelenir. Toz şeker eklenip suyunu çekene kadar ocakta pişirilir. Pişince tarçın ve ceviz eklenir. Soğumaya bırakılır.
-
Muhallebi dolaptan çıkarılır. 12 küçük dikdörtgen olacak şekilde kesilir. İç harç 12 parçaya eşit olarak paylaştırılıp yayılır.
-
Düz bir zemine bol Hindistan cevizi dökülür. Bir parça muhallebi spatula yardımıyla çıkarılır. Hindistan cevizinin üzerine bırakılıp rulo şeklinde sarılır. Aynı işlem diğer parçalara da uygulanır.
-
Üzeri toz Antep fıstığı ya da tarçınla süslenir. İkram zamanına kadar dolapta muhafaza edilir.
Afyon kaymağı hazır, afiyet olsun!
Afyonkarahisar ilinde En güzel Afyon kaymağı hangi ilçede üretilir?
Afyon kaymağı, Afyonkarahisar’ın meşhur bir tatlısıdır. Afyon kaymağı yapmak için manda veya inek sütünden elde edilen kaymak kullanılır. Afyon kaymağı, genellikle ekmek kadayıfı, höşmerim, keşküllü Kemalpaşa tatlısı ve hurma baklavası gibi tatlılarla birlikte sunulur.
Afyon kaymağını hangi ilçe daha güzel yapar sorusuna kesin bir cevap vermek zor olabilir. Çünkü her ilçenin kendine özgü bir kaymak yapma yöntemi ve lezzeti vardır. Ancak genel olarak Afyon kaymağının en iyi yapıldığı ilçeler arasında Sandıklı, Dinar, İscehisar ve Şuhut sayılabilir.
Sandıklı ilçesi, Afyon’un en çok nüfusa sahip ilçesidir. Sandıklı’da kaymak yapımı için manda sütü tercih edilir. Manda sütü, daha yağlı ve lezzetli olduğu için kaymağa daha iyi bir kıvam verir.
Dinar ilçesi, Afyon’un güneyinde yer alır. Dinar’da kaymak yapımı için inek sütü kullanılır. İnek sütü, daha az yağlı olduğu için kaymağa daha hafif bir tat verir.
İscehisar ilçesi, Afyon’un mermer başkenti olarak bilinir. İscehisar’da kaymak yapımı için hem manda hem de inek sütü karıştırılır. Bu şekilde kaymağın hem yağlı hem de hafif olması sağlanır.
Şuhut ilçesi, Afyon’un batısında yer alır. Şuhut’ta kaymak yapımı için özel bir yöntem uygulanır. Kaymak, sütün üzerinde oluşan kremanın toplanmasıyla değil, sütün tamamının pişirilmesiyle elde edilir. Bu yöntemle kaymak daha yoğun ve lezzetli olur.
Afyonkarahisar'a yolunuz düşerse, bu lezzetleri mutlaka tatmalısınız...
Kaynak: Hatice Zeybek