Canlılar aleminin en bilinmezlik içinde kalan varlıklarından birisi mantarlardır. Mantarlar bazı özellikleri ile hayvanlara bazı özellikleri ile ise bitkilere benzerler.

Bilime ve fene merak kişiler mantarlar hakkında çok fazla soru soruyorlar. Bu soruların başında ise Maya mantarı ökaryot mu prokaryot mu? Sorusu geliyor. İşte sizler için yaptığımız araştırma ve eriştiğimiz cevaplar...

Maya mantarı ökaryot mu prokaryot mu?

Mayalar, mantarlar aleminin üyeleri olarak sınıflandırılan ökaryotik, tek hücreli mikroorganizmalardır. İlk maya yüz milyonlarca yıl önce ortaya çıkmıştır ve şu anda en az 1.500 türü bilinmektedir. Tanımlanan tüm mantar türlerinin %1'ini oluşturdukları tahmin edilmektedir.

Bazı maya türleri, psödohif veya yalancı hif olarak bilinen bağlı tomurcuklanan hücre dizileri oluşturarak çok hücreli özellikler geliştirme yeteneğine sahiptir veya hızlı bir şekilde özel hücre organelleri işlevine sahip çok hücreli bir kümeye dönüşür. 

Maya boyutları, türlere ve ortama bağlı olarak büyük ölçüde değişir, tipik olarak 3-4 µm çapındadır, ancak bazı mayalar 40 µm boyutuna kadar büyüyebilir.

Maya mantarı

Bilim insanlarının gözü bu keşifte | Dünya Manisa'yı konuşuyor Bilim insanlarının gözü bu keşifte | Dünya Manisa'yı konuşuyor

Mayaların çoğu mitoz yoluyla eşeysiz olarak çoğalır ve çoğu bunu tomurcuklanma olarak bilinen asimetrik bölünme süreciyle yapar.

Tek hücreli büyüme alışkanlıklarıyla mayalar, hif şeklinde büyüyen küflerle karşılaştırılabilir. Her iki formu da alabilen mantar türlerine (sıcaklığa veya diğer koşullara bağlı olarak) dimorfik mantarlar denir.

Saccharomyces cerevisiae maya türü, karbonhidratları fermantasyon süreciyle karbondioksit ve alkole dönüştürür. Bu reaksiyonun ürünleri binlerce yıldır fırıncılıkta ve alkollü içeceklerin üretiminde kullanılmaktadır.

S. cerevisiae aynı zamanda modern hücre biyolojisi araştırmalarında önemli bir model organizmadır ve en kapsamlı şekilde incelenen ökaryotik mikroorganizmalardan biridir. Araştırmacılar, ökaryotik hücrenin biyolojisini ve nihayetinde insan biyolojisini çok detaylı bir şekilde anlamak için onu kültürlemişlerdir. 

Candida albicans gibi diğer maya türleri fırsatçı patojenlerdir ve insanlarda enfeksiyonlara neden olabilirler. Mayalar son zamanlarda mikrobiyal yakıt hücrelerinde elektrik üretmek ve biyoyakıt endüstrisi için etanol üretmek için kullanılmaktadır.

Mayalar tek bir taksonomik veya filogenetik gruplama oluşturmazlar. "Maya" terimi genellikle Saccharomyces cerevisiae ile eşanlamlı olarak kullanılmaktadır, ancak mayaların filogenetik çeşitliliği iki ayrı filuma yerleştirilmeleriyle gösterilmektedir: Ascomycota ve Basidiomycota. Tomurcuklanan mayalar veya "gerçek mayalar" Saccharomycetales takımında Ascomycota filumu içinde sınıflandırılır.

Kaynak: Erdinç Alkan